Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le özdeşleşen son ekonomik program gereği evvel piyasa faizi yüzde 50’ler seviyesine yükseltildi. Bu, 1990’lı yıllarda Likit Fon, günümüzde Parma Piyasası Fonu olarak bilinen yatırım araçlarının getirilerinin de artmasına, banka mevduatının üzerine çıkmasına neden oldu. Yıllardır “en sağlam, risksiz getiri aracı” olarak görülen bu fonların getirisi geçtiğimiz yılbaşında iktidarın dikkatini çekti. Evvel bu fonların yatırım portföyünde en az yüzde 10 devlet faizi bulundurulması mecburiliği getirildi. Akabinde banka mevduatları ile birlikte fonların vergi oranı yüzde 10’dan 15’e yükseltildi.
İki taraflı sıkıştırmaya itiraz eden birtakım finans uzmanları, tasarrufunu bu yatırım araçlarında pahalandıran yurttaşların tekrar dövize dönmesi riskine dikkat çekti. İktidar bu ihtarlara pek prestij etmezken bayram tatiline girmeden evvel Para Piyasası Fonları tarihlerinde birinci kere eksi getiriye geçti ve yatırımcılarına ziyan ettirdi. Bunun nedeni olarak da “Gösterge faizi” olarak da nitelenen devlet tahvillerinin getirilerinin düşmesi, bunun nedeni de İmamoğlu’na yönelik operasyonlar olarak gösteriliyor. Yatırımcısına ziyan ettirmesi üzerine bu fonlardan tekrar bayram öncesi çıkışlar hızlandı.
Bu fonlardan çıkanların bir kısmının düşük riskli hür fonlara yöneldiği bedellendiriliyor. Lakin hür fonlara yatırım yapabilmek için rastgele bir finans kurumunda “1 milyon TL üzeri” paranız olması gerekiyor. Bu şartı sağlayamayanlar hür fonlara yatırım yapamıyor. Bu nedenle Para Piyasası Fonları’ndan ayrılan küçük yatırımcının yine dövize yöneldiği, bayramdan evvelki hafta döviz mevduat hesaplarının 6 milyar doların üzerinde arttığı lisana getiriliyor. Fonlardan kaçışı durdurmak için iktidarın vergi oranını düşüreceği istikametinde yayılan haberler ise karşılık bulmadı.
FAİZ YÜKSELİŞİ
İktidarın ülkenin ekonomik istikrarlarını de sarsan siyasilere operasyon yaklaşımı, sadece eski ismiyle Likit Fonları değil öbür kimi fonları daha derinden etkiledi. Tekrar yatırımcıların ağır ilgi gösterdiği Borçlanma Araçları Fonları yatırımcılarına daha büyük ziyan ettirdi. Binlerce hatta on binlerce yatırımcısı bulunan birtakım fonlardaki ziyan günlük, haftalık getirileri eksiye geçirmekle kalmadı. Devlet tahviline dayalı bu fonlardaki düşüşler, yatırımcıların aylık ve üç aylık seviyede sağladıkları getirileri de silip götürdü. Yeni kurulan ve devlet borçlanma araçlarına dayanan birtakım fonlar ise portföylerini değiştirmeye, bünyelerinden devlet tahvillerini çıkarmaya yöneldi.
Yatırımcıların ziyanına neden olan devlet tahvillerinin faizi son devirde yüzde 37’lerden yüzde 46’ların üzerine yükseldi. Bu düzey 2023 Nisan ayı başına dönüş olarak değerlendirilirken, faiz yükselişi devlet tahvillerinin büyük oranda ziyan ettirmesine neden oldu.
Kaynak: Cumhuriyet
